Mardin’in Gizli Tünelleri ve Yeraltı Şehirleri: Saklı Dünyanın Kapıları

Taşların Altında Saklı Bir Dünya

Mardin, tarih boyunca medeniyetlerin kavşak noktası olmuş, dar sokakları ve taş yapılarıyla büyüleyici bir şehir olarak bilinir. Ancak bu kadim şehrin en büyük sırları, yeryüzünde değil, yerin altında saklıdır. Mardin’in taş duvarlarının altında, tarih boyunca pek az kişinin bildiği gizli tüneller ve yeraltı şehirleri uzanmaktadır.

Birçok kişi Mardin’in sadece görünen kısmını bilir, ancak bu kadim şehir, toprağın altında kilometrelerce uzanan saklı geçitlerle doludur. Zamanında istilalar, savaşlar ve saldırılar nedeniyle bu tüneller kaçış yolları, sığınaklar ve gizli geçitler olarak kullanılmıştır.

Peki, bu tüneller nereden geliyor? Gerçekten Mardin’in altında gizli bir şehir mi yatıyor? İşte Mardin’in yer altındaki sırları…

Mardin’deki Yeraltı Tünelleri Nasıl Keşfedildi?

Mardin’in altında uzanan kilometrelerce uzunluktaki tünellerin varlığı, bugün hâlâ tam olarak bilinmeyen bir gizem olsa da, bazı keşifler bu geçitlerin gerçekten var olduğunu kanıtlamıştır.

• 1960’larda, bir evin restorasyonu sırasında yeraltına açılan bir kapı keşfedildi.
• 1980’lerde, Mor Gabriel Manastırı’nın altında gizli bir tünel bulundu.
• Günümüzde yapılan araştırmalar, bazı tünellerin şehir merkezinden Kasımiye Medresesi’ne kadar uzandığını ortaya koydu.

Ancak yerel halk arasında çok daha gizemli ve etkileyici hikayeler anlatılmaktadır.

Tarihi Kayıtlarda Mardin’in Gizli Geçitleri

Mardin’in tarih boyunca farklı medeniyetler tarafından işgal edildiğini biliyoruz. Asurlular, Persler, Bizanslılar, Araplar ve Osmanlılar bu bölgeyi yönetmişlerdir. Ancak özellikle Süryaniler ve Artuklular döneminde, bu tünellerin yoğun olarak kullanıldığı söylenmektedir.

• Asur Dönemi (MÖ 2000-1000): Yeraltı şehirlerinin Mezopotamya’daki en eski örnekleri bu döneme dayanır.
• Roma ve Bizans Dönemi: Romalılar döneminde, Mardin’in altında sığınaklar ve kaçış yolları olarak kullanılan tünellerin inşa edildiği tahmin ediliyor.
• Artuklu Dönemi (1100-1400): Bu dönemde, Mardin Kalesi’ni şehir merkezine bağlayan gizli tünellerin yapıldığına dair bazı belgeler bulunmuştur.

Bu tüneller, hem düşmanlardan kaçış için hem de su ve erzak taşımak için kullanılmıştır.

Gizemli Tüneller ve Yeraltı Şehirleri

Mardin’in farklı noktalarında halen keşfedilmeyi bekleyen tüneller ve yeraltı şehirleri bulunmaktadır. İşte bazıları:

1. Mardin Kalesi’nin Altındaki Gizli Tünel

• Mardin Kalesi’nin altından başlayıp, şehir merkezine kadar uzanan bir geçidin olduğu söylenmektedir.
• Bu tünelin, Artuklu hükümdarları tarafından kullanıldığı ve yalnızca seçilmiş kişilerin bildiği bir kaçış yolu olduğu anlatılır.
• Bazı anlatılara göre, bu tünel daha sonra Osmanlılar tarafından kapatılmış ve girişi gizlenmiştir.

2. Deyrulzafaran Manastırı ve Yeraltı Geçitleri

• Mardin’in en eski manastırlarından biri olan Deyrulzafaran Manastırı’nın altında, birbirine bağlı yeraltı odaları bulunmaktadır.
• Bu odalar, savaş ve işgal zamanlarında rahiplerin saklanması ve kutsal eşyaların korunması için kullanılmıştır.
• Halk arasında, bu odaların bir kısmının yeraltı şehirlerine açıldığı ve bu geçitlerin çok derinlere kadar uzandığı söylenmektedir.

3. Kasımiye Medresesi’nin Altındaki Tüneller

• Kasımiye Medresesi ve Zinciriye Medresesi’nin altında birbirine bağlı gizli odalar bulunmaktadır.
• Bu tünellerin, eğitim verilen öğrencilere gizli ilimler öğretmek için yapıldığına dair anlatılar vardır.
• Bazı eski haritalarda, bu tünellerin Mardin’den Nusaybin’e kadar uzandığı iddia edilmektedir.

4. Midyat Yeraltı Şehri

• 2019 yılında Midyat’ta yapılan kazılarda, geniş bir yeraltı şehri keşfedildi.
• Bu şehirde, eski Süryani halkına ait olduğu düşünülen mağaralar, yaşam alanları ve sığınaklar bulunmuştur.
• Şehrin en az 3 katlı olduğu tahmin edilmekte ve henüz tam olarak açığa çıkarılmamış yerleri bulunmaktadır.
  
  

  Tünellerin Arkasındaki Efsaneler

  Yeraltı tünelleri hakkında anlatılan en büyük efsanelerden bazıları şunlardır:

  Altın Dolu Odalar: Eski Süryani papazlarının, Deyrulzafaran Manastırı’nın altındaki tünellerde altın sakladığına inanılır. Ancak bu tünellerin çoğu zamanla kaybolmuş veya girişleri kapanmıştır.

  Gizemli Kayboluşlar: Bazı anlatılara göre, bu tünellere giren bazı kişiler bir daha asla geri dönmemiştir. Tünellerin içinde labirentler olduğu ve yanlış yola girenlerin kaybolduğu söylenmektedir.

  Yeraltındaki Kayıp Krallık: Bazı araştırmacılar, bu tünellerin eski bir Süryani yeraltı krallığına açıldığını iddia etmektedir.
  
  

  Bugün Mardin’in Gizli Tünelleri Nerede?

  Bugün bile, Mardin’deki bazı eski evlerin altında bu gizemli tünellere açılan kapılar olduğu bilinmektedir. Ancak yetkililer, bu tünellerin bazılarını güvenlik nedeniyle kapatmıştır.

  • Midyat’ta yeni bulunan yeraltı şehri halen incelenmektedir.
  • Mardin Kalesi’nin altındaki tünel hala büyük bir gizemdir.
  • Kasımiye Medresesi’nde eski tünellere dair ipuçları bulunmuştur, ancak girişler kapalıdır.

  Gelecekte yapılacak kazılarla, Mardin’in altında saklanan bu gizemli dünyanın daha fazla açığa çıkması beklenmektedir.